
Blog
Is mijn kind boos, of doet het boos? NLP helpt
Sommige kinderen kunnen heel boos worden. Andere kinderen huilen gemakkelijk of doen heel druk. Soms zijn we dan geneigd om te zeggen: mijn kind is boos, is heel druk of is snel verdrietig. Maar in feite laten kinderen slechts gedrag zien, ze zíjn het niet. Gedrag dat ze ook kunnen veranderen, mits ze daar de juiste gereedschappen voor aangereikt krijgen. Bij Coachen op Gedrag ondersteunt Annemieke de Jong kinderen hierbij, aan de hand van NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren).

Boosheid heeft een functie
‘Zo sprak ik een jongen die vaak boos was’, vertelt Annemieke. ‘Ik vroeg hem hoe dat kwam. Daarop antwoordde hij: ‘Omdat ik er heel goed in ben’. En dat klopt, want boosheid doe je en het heeft een functie. Wanneer er onrecht is, is het belangrijk dat je voor jezelf kunt opkomen en je gevoel eruit kunt gooien. Maar het is ook belangrijk te leren dat je het weer los kunt laten, want een emotie duurt immers maar 90 seconden. Zodat je weer rustig gaat nadenken en daarna je doel kunt bereiken. Dat is een vaardigheid die kinderen, en overigens ook veel volwassenen, kunnen leren. Mits ze de overtuiging hebben dat ze dit kunnen en dus niet alleen naar gedrag willen kijken, maar naar de diepere laag.’
Logische niveaus
Deze vaardigheden kunnen geleerd worden aan de hand van de ‘logische niveaus’, een onderdeel van NLP. De logische niveaus is een model dat inzicht geeft in de verschillende niveaus van communicatie, verandering en communiceren. Grondlegger Gregory Bateson legt de werking van de niveaus als volgt uit:
- Een hoger niveau organiseert de informatie op onderliggende niveaus
- Verandering op een lager niveau kan verandering op een hoger niveau bewerkstelligen
- Verandering op een hoger niveau zal verandering op alle lagere niveaus bewerkstelligen
- De oplossing van een probleem ligt bijna nooit op het niveau waar het probleem wordt geconstateerd, bijna altijd op een ander (hoger) niveau
Gedrag aanpassen
Uitgangspunt bij dit model is dat je je focust op wat nu eigenlijk je missie is (het hoogste niveau). ‘Waar geloof je in en waar wil je voor gaan?’ Licht Annemieke toe. ‘Daar draait het per slot van rekening om. Vaak reageren we vanuit een lager niveau. Een kind is heel vaak boos, dan moet het misschien maar naar een andere klas. Maar ‘omgeving’ heeft minder invloed dan de beperkende overtuigingen die daarboven dwars liggen. Je neemt je eigen overtuigingen, vaardigheden en ervaringen allemaal mee. Het is belangrijk te leren dat als je je eigen gedrag, overtuigingen, identiteit en/of missie niet aanpast, je steeds in dezelfde situaties kunt belanden. Daarom is het kind in een andere omgeving plaatsen lang niet altijd de oplossing.’
(On)bewuste keuze
‘Veel nuttiger is het om te leren dat als je je gedrag verandert, de omgeving mee verandert, zoals Bateson zegt,’ vertelt Annemieke. ‘Daarom vind ik de naam Coachen op Gedrag ook toepasselijk. Gedrag kun je namelijk heel makkelijk aanpassen. Als je altijd boos doet en je weet dat het niet werkt, dan kun je dat ook anders doen. Daar kun je hulp bij krijgen. Veel ouders en kinderen vinden het moeilijk. Ze denken: het is toch geen bewuste keuze van mij of mijn kind om zo boos, verdrietig of druk te zijn? Maar onbewust is dat toch het geval. Pas wanneer ze ontdekken dat ze bijvoorbeeld beperkende overtuigingen kunnen loslaten, gaan ze daar ook mee oefenen.’
Loslaten
‘Laat ik een voorbeeld van mezelf geven. Als ik nieuw bij scholen binnenkwam voor training of begeleiding, was ik altijd heel zenuwachtig. Mijn overtuiging was: ‘gezonde spanning is goed, dat hoort erbij’. Maar die overtuiging stond me in de weg, want ik bleef maar gespannen wanneer ik een nieuwe school bezocht. Toen ik inzag dat dat helemaal niet nodig was, dat ik er zelf voor kon kiezen om die overtuiging los te laten en mijn gedrag te veranderen, was ik niet zenuwachtig meer.’
‘Ik doe mijn gedrag’
‘Dat klinkt als een soort: ‘makkelijker gezegd dan gedaan’, maar eigenlijk is het ook makkelijk,’ vertelt Annemieke enthousiast. ‘Je besluit in elke situatie opnieuw of je bepaald gedrag wilt doen: dus laten zien. Een emotie duurt maar 90 seconden. Op dat moment kun je je afvragen hoe lang je deze emotie wilt rekken. Je kunt zelf besluiten of het anders kan of mag. Die logische niveaus geven zoveel inzicht, we kunnen daar al mee werken vanaf een jaar of tien. Kinderen leren inzien: ik doe mijn gedrag, ik ben mijn gedrag niet. Juist op jonge leeftijd is het mooi hiermee aan het werk te zijn. Ook met pubers kunnen we hier goed mee aan het werk, voor hen is het belangrijk hun missie scherp voor ogen te krijgen.’
Samen aan de slag
Natuurlijk is de omgeving hier ook belangrijk bij. Annemieke: ‘Als een kind wil werken aan boosheid, maar de ouders zijn vaak luidruchtig boos, dan is het voor het kind ontzettend moeilijk het rustig boos zijn vol te houden. Zelfs als hun overtuiging nog zo positief is. Daarom zijn de ouders ook zo belangrijk in deze fase. In een kindercoachtraject werk ik nauw samen met de ouders. Door zowel ouders als kind te begeleiden, maken we grotere stappen, zijn er minder sessies nodig en bereiken we eerder ons doel. Zijn de kinderen immers niet de grootste spiegel waar je ooit in gekeken hebt?’ Mocht je meer willen weten over een kindercoachtraject, NLP of de logische niveaus, neem dan gerust contact op.

Deel dit bericht op:
Lees ook
Ervaringen

Start alvast thuis
met de gratis tips!
Heb jij net een zetje in de goede
richting nodig? Download dan de gratis
tips en ga gelijk aan de slag.