Blog
Emoties erkennen en benoemen
Wanneer je kind boos of verdrietig is, is het belangrijk om dit te erkennen. Soms kunnen ze er nog geen woorden aan geven en kun jij dit voor ze benoemen. Door dit te doen, neemt de emotie af en mag deze een plek krijgen. Maar wanneer je de emotie ontkent of boos wordt, wordt het juist erger. Hoe komt dit en hoe werkt dat nou met emoties? Je hebt mogelijk wel eens gehoord van het Reptielen-, Zoogdieren- en Mensenbrein. Samen vormen zij ons brein waardoor wij als mens kunnen reageren.
Reptielenbrein
Alle informatie die via je zintuigen binnenkomt, wordt verzameld en verwerkt in het Reptielen-brein. Het Reptielenbrein regelt alle vitale functies, reageert snel, onbewust en let
op gevaar.
Zoogdierenbrein en Mensenbrein
In het Zoogdierenbrein zit het centrum van emoties, de analyse van lichaamstaal en sociale verbinding. Het bekijkt de informatie die vanuit het Reptielenbrein komt met de informatie die we hebben vanuit onze herinneringen in ons onbewuste geheugen. Het Mensenbrein wordt zich bewust van wat er gebeurt, wat je voelt en van eventueel gevaar. Hier onderscheidt de mens zich van de dieren: dankzij het Mensenbrein kunnen we logisch nadenken, ontstaat ongeveer vanaf het zevende jaar zelfreflectie, kunnen we doelen en plannen maken én kunnen we keuzes maken. Hier liggen onze herinneringen die we wel bewust onthouden hebben.
Emotie benoemen
Wat heeft je kind en wat hebben wij allemaal nodig op het moment dat een emotie ons overspoelt? Jonge kinderen zijn nog in ontwikkeling. Hun Zoogdieren- en Mensenbrein dus ook. Ze ervaren de dingen vooral vanuit hun Reptielenbrein. Heel primair, dus ik denk dat we onze kinderen kunnen helpen terug te komen in hun Mensenbrein. Ze worden rustig wanneer je met een rustige en zachte stem tegen hen praat en ze kalm aanraakt, misschien wel knuffelt. Als ze weer rustig zijn geworden, dan kunnen ze weer nadenken. Vervolgens kun je de emotie benoemen en erkennen. Zo mag het een plek krijgen.
Omgaan met emoties
Dit is volgens mij een goede manier om met emoties te leren omgaan. Leren boos of verdrietig te zijn is even belangrijk als blij en vrolijk zijn. Zo zei mijn zoon heel treffend voordat we gingen zwemmen: ‘Als jij straks zegt dat we gaan stoppen, dan ga ik misschien eventjes huilen. Dat is niet erg.’ Zo is het. Je mag best verdrietig zijn als iets leuks stopt.
Hoe werkt dit bij jou?
Stel je hebt een enorme ruzie met je baas en je vindt het absoluut oneerlijk dat hij de schuld bij jou legt. Je belt een vriend of vriendin op om even uit te razen en deze zegt direct: ‘Het valt allemaal vast mee. Kom op. Wat heb jij eigenlijk zelf gedaan? Hij had vast een goede reden om de schuld bij jou te leggen.’ Wordt jouw gevoel dan minder? Of juist erger? Waarschijnlijk maakt je Reptielenbrein dan overuren en word je er niet rustig van. Wanneer er wordt gezegd dat je begrepen wordt, word je waarschijnlijk wel rustig. Erkennen is niet het hetzelfde als alles goed vinden. Eenmaal rustig of op een ander moment kun je de feedback waarschijnlijk wel ontvangen.
Hoe ziet dat er bij een kind uit?
Ik denk dat het goed is om te omschrijven wat jij ziet. Doe dit met een rustige, zachte stem en raak je kind gerustellend aan. ‘Ik zie dat je boos bent. Dat mag. Je stopt nu met slaan.’ Hooguit krijg je terug: ‘Ik ben niet boos! Ik ben heel verdrietig omdat mijn tekening nu niet mooi meer is!’ Door duidelijk en liefdevol de grens te stellen, zal de bui eerder over zijn.
Het juiste voorbeeld
Je bent zelf ook weleens boos of verdrietig. Erken jij dan deze emoties van jezelf? Laat jij je kind zien hoe je dit doet en hoe je dit een plek geeft? Als jij het juiste voorbeeld geeft, zal je kind je nadoen. Met daden bereik je meer dan met woorden.
Oefenen
Als je boos bent, dan schiet je misschien weleens uit je slof. Pas dit aan. Ga ermee oefenen. Dat kan. Echt! Je ervan bewust zijn, maakt dat je al op de helft bent van de volgende stap. De volgende stap is kennis opdoen van hoe je de situatie anders kunt aanpakken. Bijvoorbeeld door rustig aan te geven dat je boos bent en even ruimte nodig hebt. Raak niet in de stress als je toch een keer schreeuwt. De volgende keer probeer je het opnieuw. Maak daarbij duidelijke afspraken met jezelf hoe je het graag anders wilt zien en doen.
Het goedmaken na een ruzie
Net als met ruzie maken met je partner. Meestal maken we wel ruzie in het bijzijn van kinderen, maar lossen we het ook op in het bijzijn van onze kinderen? Doen! Daar leren ze van hoe je een ruzie weer kunt bijleggen.
Deel dit bericht op:
Lees ook
Ervaringen
Start alvast thuis
met de gratis tips!
Heb jij net een zetje in de goede
richting nodig? Download dan de gratis
tips en ga gelijk aan de slag.